GPSC Class 1 & 2 Syllabus: Complete Guide in Gujarati & PDF Download

GPSC Preliminary Exam Syllabus: A Comprehensive Overview

The first crucial stage in the GPSC Class 1 & 2 selection process is the Preliminary Examination. This stage is designed to screen candidates for the Mains exam and consists of two objective-type papers. Understanding the detailed gpsc class 1 & 2 syllabus and the exam pattern is fundamental for creating a successful preparation strategy. The prelims test a candidate's breadth of knowledge across a wide range of subjects, from history to modern-day current events.

GPSC Prelims Exam Pattern

The preliminary exam is a qualifying stage, and the marks obtained here are not counted for the final merit list. However, candidates must clear the cut-off to be eligible for the Mains. Both papers are conducted on the same day.

Here is a breakdown of the structure for the two General Studies papers:

Paper	Subject	Number of Questions	Total Marks	Duration	Medium
Paper 1	General Studies - 1	200	200	3 Hours (180 Minutes)	English & Gujarati
Paper 2	General Studies - 2	200	200	3 Hours (180 Minutes)	English & Gujarati
Total		400	400	6 Hours	-

Note: There is a provision for negative marking for incorrect answers, where 1/3 of the marks allotted to the question will be deducted.

Mark Distribution in the Preliminary Exam

Both General Studies papers hold equal weightage in the preliminary stage, contributing 200 marks each to the total score of 400. This balanced distribution requires aspirants to give equal importance to the subjects covered in both papers.

[DIAGRAM] { "type": "plotly", "data": [ { "values": [200, 200], "labels": ["General Studies 1", "General Studies 2"], "type": "pie", "hole": 0.4, "marker": { "colors": ["#4e73df", "#1cc88a"] } } ], "layout": { "title": "Mark Distribution in GPSC Prelims Exam", "annotations": [ { "font": { "size": 20 }, "showarrow": false, "text": "400", "x": 0.5, "y": 0.5 } ] } } [DIAGRAM]

Detailed Syllabus Breakdown for Key Subjects

The official gpsc class 1 & 2 syllabus provides a comprehensive list of topics. Below is a detailed analysis of the core subjects from General Studies Paper 1, which forms the foundation of the exam.

1. History

The history section is vast, covering ancient, medieval, and modern periods of India, with a special emphasis on the history of Gujarat. Key topics include:

Ancient India: Indus Valley Civilization, Vedic period, Jainism and Buddhism, Mauryan and Gupta Empires, and other major dynasties.
Medieval India: The Delhi Sultanate, Vijaynagar Empire, Mughal Empire, and the rise of Marathas. Special focus on the administrative, social, and cultural developments in Gujarat during this period.
Modern India: The advent of Europeans, British expansion, the Revolt of 1857, and significant Governor-Generals and Viceroys.
Indian Freedom Struggle: The rise of nationalism, the role of Mahatma Gandhi, and various movements leading to India's independence. It also covers the contribution of Gujarat and its leaders to the freedom movement.

2. Cultural Heritage

This section is intertwined with history but focuses specifically on the artistic and cultural fabric of India and Gujarat. The syllabus covers:

Art and Architecture: Salient features of Indian architecture, sculpture, and pottery from ancient to modern times. This includes temple architecture, Indo-Islamic architecture, and modern architectural styles.
Literature: A look into the literary heritage of India and Gujarat, including classical and folk literature.
Traditions and Culture: Performing arts (dance, drama, music), fairs, festivals, and cultural institutions of Gujarat and India.
Indian Society: Salient features of Indian Society, Unity in Diversity, and topics related to women and social empowerment.

3. Indian Polity and Constitution

A cornerstone of the General Studies paper, the Indian Polity section tests the candidate's understanding of the country's governance framework. Key areas of focus are:

Constitution of India: Framing, Preamble, Fundamental Rights and Duties, Directive Principles of State Policy, and significant amendments.
Union and State Governments: The structure, functions, and responsibilities of the Executive (President, Prime Minister, Governor, Chief Minister), Legislature (Parliament, State Legislatures), and Judiciary (Supreme Court, High Courts).
Federalism: Centre-State relations, emergency provisions, and interstate relations.
Governance: Statutory, regulatory, and quasi-judicial bodies, Panchayati Raj institutions, Public Policy, and issues related to rights and transparency (RTI, Lokpal).

4. General Mental Ability

This section evaluates the logical and analytical reasoning capabilities of a candidate. It includes a mix of qualitative and quantitative problems.

Logical Reasoning and Analytical Ability: Series, coding-decoding, blood relations, direction sense, syllogisms, and puzzles.
Basic Numeracy: Number systems, order of magnitude, averages, ratio and proportion, percentage, and simple & compound interest (up to Class 10 level).
Data Interpretation: Analysis and interpretation of data presented in charts, graphs, and tables (up to Class 10 level).

Subject-wise Weightage in Preliminary Exam

The following chart illustrates the approximate topic-wise weightage across both papers of the preliminary exam. This highlights the main subject areas and their relative importance, helping candidates prioritize their study plan according to the gpsc class 1 & 2 syllabus.

[DIAGRAM] { "type": "plotly", "data": [ { "x": ["History & Culture", "Polity & Governance", "Mental Ability", "Geography", "Economy", "Science & Tech", "Current Affairs"], "y": [50, 50, 50, 50, 50, 50, 50], "type": "bar", "marker": { "color": "#4e73df" } } ], "layout": { "title": "Approx. Topic-wise Weightage (No. of Questions) in Prelims", "xaxis": { "title": "Subject Area" }, "yaxis": { "title": "Approximate Number of Questions" } } } [DIAGRAM]

*Note: The weightage is distributed across Paper 1 and Paper 2 as per the official syllabus. History, Polity, Mental Ability, and a portion of Geography are in Paper 1. Economy, Science & Tech, Current Affairs, and the remaining Geography portion are in Paper 2. The chart provides a consolidated view for strategic planning.

GPSC વર્ગ 1 અને 2 મુખ્ય પરીક્ષાનો વિગતવાર અભ્યાસક્રમ (GPSC Class 1 & 2 Mains Syllabus in Gujarati)

GPSC પ્રિલિમિનરી પરીક્ષામાં સફળ થયા પછી, ઉમેદવારોએ મુખ્ય પરીક્ષા (Mains Exam) માટે તૈયારી કરવી પડે છે. પ્રિલિમ્સથી વિપરીત, જે ઓબ્જેક્ટિવ (MCQ) આધારિત હોય છે, મુખ્ય પરીક્ષા સંપૂર્ણપણે વર્ણનાત્મક (Descriptive) હોય છે. આ તબક્કામાં ઉમેદવારના ઊંડાણપૂર્વકના જ્ઞાન, વિશ્લેષણાત્મક ક્ષમતા અને લેખન કૌશલ્યની કસોટી થાય છે. આથી, gpsc class 1 & 2 syllabus in gujarati ની સંપૂર્ણ સમજ મેળવવી અત્યંત આવશ્યક છે. મુખ્ય પરીક્ષામાં કુલ 6 પેપર હોય છે, અને દરેક પેપરનું મહત્વ સમાન છે.

GPSC Mains Exam Structure and Marking Scheme

GPSC મુખ્ય પરીક્ષામાં કુલ 900 ગુણના 6 descriptive papers હોય છે. દરેક પેપર માટે 150 ગુણ અને 3 કલાકનો સમય ફાળવવામાં આવે છે. આ તમામ પેપરના ગુણ અંતિમ મેરિટ લિસ્ટમાં ગણવામાં આવે છે, તેથી કોઈપણ પેપરને અવગણી શકાય નહીં.

નીચે આપેલ બાર ચાર્ટ દરેક પેપરના ગુણની વહેંચણી દર્શાવે છે.

[DIAGRAM] { "type": "plotly", "data": [ { "x": ["Gujarati", "English", "Essay", "General Studies-1", "General Studies-2", "General Studies-3"], "y": [150, 150, 150, 150, 150, 150], "type": "bar", "marker": { "color": "#1f77b4" }, "name": "Maximum Marks" } ], "layout": { "title": { "text": "GPSC Mains Exam Paper-wise Marks Distribution" }, "xaxis": { "title": { "text": "Exam Papers" } }, "yaxis": { "title": { "text": "Maximum Marks" } } } } [DIAGRAM]

ચાલો આપણે દરેક પેપરના અભ્યાસક્રમનું વિગતવાર વિશ્લેષણ કરીએ.

Paper 1: Gujarati Language (પેપર 1: ગુજરાતી ભાષા)

આ gujarati language paper ઉમેદવારની ગુજરાતી ભાષા પરની પકડ અને અભિવ્યક્તિની ક્ષમતાને ચકાસવા માટે બનાવવામાં આવ્યું છે. આ પેપરનું સ્તર ઉચ્ચતર માધ્યમિક (ધોરણ 12) જેવું હોય છે. આ પેપરમાં સારા ગુણ મેળવવા માટે વ્યાકરણ અને લેખન શૈલી પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું જરૂરી છે.

મુખ્ય વિષયો (Key Topics):

નિબંધ (Essay): આપેલા 3 વિષયોમાંથી કોઈ એક પર આશરે 250-300 શબ્દોમાં નિબંધ લેખન. (વર્તમાન સમસ્યાઓ, સામાજિક-આર્થિક મુદ્દાઓ, અમૂર્ત વિષયો).
વિચાર વિસ્તાર (Thought Elaboration): બે પંક્તિઓ અથવા ગદ્ય સૂક્તિનો વિચાર વિસ્તાર કરવો.
સંક્ષેપીકરણ (Precis Writing): આપેલા ગદ્યખંડનો આશરે 1/3 ભાગમાં સંક્ષેપ કરવો.
ગદ્ય સમીક્ષા (Reading Comprehension): આપેલા ગદ્યખંડને વાંચીને તેના પર આધારિત પ્રશ્નોના જવાબ લખવા.
પ્રચાર માધ્યમો માટે નિવેદનો (Press Release/Appeal): જાહેર જનતા માટે અપીલ, નિવેદન કે પત્રિકા તૈયાર કરવી.
પત્રલેખન (Letter Writing): અભિનંદન, વિનંતી અથવા ફરિયાદ પત્ર.
ચર્ચાપત્ર (Debate Writing): વર્તમાનપત્રમાં પ્રગટ કરવા માટે સમસ્યા પર ચર્ચાપત્ર.
અહેવાલ લેખન (Report Writing): કોઈ ઘટના કે કાર્યક્રમનો અહેવાલ તૈયાર કરવો.
ભાષાંતર (Translation): અંગ્રેજી ફકરાનો ગુજરાતીમાં અનુવાદ.
ગુજરાતી વ્યાકરણ (Gujarati Grammar): રૂઢિપ્રયોગો, કહેવતો, સમાસ, છંદ, અલંકાર, વાક્યરચના, અને વાક્ય શુદ્ધિ.

Paper 2: English Language (પેપર 2: અંગ્રેજી ભાષા)

આ પેપરનો ઉદ્દેશ્ય ઉમેદવારની અંગ્રેજી ભાષાની સમજ અને લેખન ક્ષમતાનું મૂલ્યાંકન કરવાનો છે. આ પેપરનું સ્તર પણ ધોરણ 12 જેવું હોય છે અને તેમાં પણ વ્યાકરણ અને લેખન કૌશલ્ય પર ભાર મૂકવામાં આવે છે.

Key Topics:

Essay (250-300 words): On a specific topic from a choice of 3.
Letter Writing (150 words): Formal or informal letters.
Report Writing (200 words): Reporting an event or incident.
Writing on Visual Information: Describing a graph, image, or chart in about 150 words.
Formal Speech (150 words): Writing a speech for a formal occasion.
Precis Writing: Summarizing a given passage to 1/3rd of its length.
Reading Comprehension: Answering questions based on a given passage.
English Grammar: Tenses, Voice, Narration, Articles, Prepositions, Phrasal Verbs, Synonyms, Antonyms, etc.
Translation: Translating a short passage from Gujarati to English.

Paper 3: Essay (પેપર 3: નિબંધ)

આ essay પેપર ઉમેદવારના વિચારોની સ્પષ્ટતા, તાર્કિક સુસંગતતા અને વિષય પરની ઊંડી સમજને માપે છે. આ પેપરમાં ઉમેદવારે ત્રણ નિબંધ લખવાના હોય છે, જે જુદા જુદા વિભાગોમાંથી પસંદ કરવાના હોય છે.

નિબંધના પ્રકાર અને વિષયો:

વિભાગ A: વર્તમાન બાબતો (Current Affairs): રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય મહત્વના મુદ્દાઓ, સામાજિક-આર્થિક સમસ્યાઓ, રાજકીય ઘટનાક્રમ.
વિભાગ B: વિશ્લેષણાત્મક અને ચિંતનાત્મક વિષયો (Analytical & Reflective Topics): લોકશાહી, ન્યાય, સમાનતા, પર્યાવરણ, માનવ અધિકાર જેવા વિષયો પર ઊંડાણપૂર્વકનું ચિંતન.
વિભાગ C: ગુજરાત સંબંધિત વિષયો (Topics related to Gujarat): ગુજરાતની સંસ્કૃતિ, ઇતિહાસ, અર્થતંત્ર, સામાજિક મુદ્દાઓ અને વિકાસ સંબંધિત વિષયો.

દરેક નિબંધ માટે લગભગ 800-1000 શબ્દોની મર્યાદા હોય છે અને ઉમેદવાર ગુજરાતી અથવા અંગ્રેજી ભાષામાં નિબંધ લખી શકે છે.

Paper 4, 5, & 6: General Studies (સામાન્ય અભ્યાસ)

આ ત્રણ પેપર general studies syllabus નો મુખ્ય ભાગ છે અને અંતિમ પસંદગીમાં નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવે છે. આ પેપરોમાં ઇતિહાસ, ભૂગોળ, બંધારણ, શાસન, અર્થતંત્ર, વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી જેવા વિવિધ વિષયોનો સમાવેશ થાય છે. આ ત્રણ પેપર કુલ 450 ગુણના છે, જે મુખ્ય પરીક્ષાના કુલ ગુણના 50% છે.

[DIAGRAM] { "type": "plotly", "data": [ { "values": [450, 450], "labels": ["General Studies Papers (GS 1, 2, 3)", "Language & Essay Papers"], "type": "pie", "hole": 0.4 } ], "layout": { "title": { "text": "Contribution of General Studies in GPSC Mains Total Score" }, "annotations": [ { "font": { "size": 20 }, "showarrow": false, "text": "50%", "x": 0.18, "y": 0.5 }, { "font": { "size": 20 }, "showarrow": false, "text": "50%", "x": 0.82, "y": 0.5 } ] } } [DIAGRAM]

Paper 4: General Studies 1 (સામાન્ય અભ્યાસ - 1)

આ પેપર મુખ્યત્વે ભારત અને ગુજરાતના ઇતિહાસ, સાંસ્કૃતિક વારસો અને ભૂગોળ પર કેન્દ્રિત છે.

વિષય	મહત્વપૂર્ણ મુદ્દાઓ
ભારતનો ઇતિહાસ	સિંધુ ખીણની સંસ્કૃતિ, વૈદિક યુગ, મૌર્ય અને ગુપ્ત સામ્રાજ્ય, દક્ષિણ ભારતના રાજવંશો, દિલ્હી સલ્તનત, મુઘલ સામ્રાજ્ય, 1857નો સંગ્રામ, ભારતીય રાષ્ટ્રીય ચળવળ, સ્વતંત્રતા પછીનું ભારત.
સાંસ્કૃતિક વારસો	ભારત અને ગુજરાતની કળા, સ્થાપત્ય, સાહિત્ય, સંગીત, નૃત્ય, ધર્મ અને દર્શનશાસ્ત્ર. ગુજરાતના મેળાઓ, ઉત્સવો અને લોકસંસ્કૃતિ.
ભૂગોળ	ભૌતિક ભૂગોળ (પૃથ્વીની આંતરિક રચના, ખડકો, આબોહવા), ભારત અને ગુજરાતની ભૌગોલિક વિશેષતાઓ, કુદરતી સંસાધનો, કૃષિ, ઉદ્યોગો, પરિવહન અને વસ્તી.

Paper 5: General Studies 2 (સામાન્ય અભ્યાસ - 2)

આ પેપરમાં ભારતીય રાજનીતિ અને બંધારણ, જાહેર વહીવટ અને શાસન તથા લોકસેવામાં નીતિશાસ્ત્ર જેવા વિષયોનો સમાવેશ થાય છે.

વિષય	મહત્વપૂર્ણ મુદ્દાઓ
ભારતીય રાજવ્યવસ્થા અને બંધારણ	બંધારણનું નિર્માણ, આમુખ, મૂળભૂત અધિકારો અને ફરજો, રાજ્યનીતિના માર્ગદર્શક સિદ્ધાંતો, સંઘ અને રાજ્ય સરકાર, સંસદ, ન્યાયતંત્ર, કેન્દ્ર-રાજ્ય સંબંધો, બંધારણીય સુધારા.
જાહેર વહીવટ અને શાસન	જાહેર વહીવટનો અર્થ અને કાર્યક્ષેત્ર, સુશાસન (Good Governance), ઈ-ગવર્નન્સ, માહિતીનો અધિકાર (RTI), નાગરિક અધિકારપત્ર, ભ્રષ્ટાચાર વિરોધી સંસ્થાઓ (લોકપાલ, લોકાયુક્ત).
લોકસેવામાં નીતિશાસ્ત્ર	નીતિશાસ્ત્ર અને માનવીય સંબંધ, સત્યનિષ્ઠા, પ્રમાણિકતા, ભાવનાત્મક બુદ્ધિ (Emotional Intelligence), શાસનમાં નૈતિક મૂલ્યો, અને મહાન નેતાઓ અને સુધારકોના જીવનમાંથી બોધપાઠ.

Paper 6: General Studies 3 (સામાન્ય અભ્યાસ - 3)

આ પેપર વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી, ભારતીય અર્થતંત્ર અને આયોજન, તથા વર્તમાન પ્રવાહો પર આધારિત છે.

વિષય	મહત્વપૂર્ણ મુદ્દાઓ
વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી	ઊર્જાના સ્ત્રોતો, પરમાણુ નીતિ, અવકાશ ટેકનોલોજી (ISROની સિદ્ધિઓ), ICT, બાયોટેકનોલોજી, પર્યાવરણ અને આબોહવા પરિવર્તન, આપત્તિ વ્યવસ્થાપન.
ભારતીય અર્થતંત્ર અને આયોજન	ભારતમાં આયોજન, નીતિ આયોગ, કૃષિ, ઉદ્યોગ અને સેવા ક્ષેત્ર, ભારતીય નાણાકીય વ્યવસ્થા (RBI, Banking), જાહેર વિત્ત, ગરીબી અને બેરોજગારી, વિદેશી વેપાર. ગુજરાતનું અર્થતંત્ર.
વર્તમાન પ્રવાહો (Current Events)	રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરની મહત્વપૂર્ણ ઘટનાઓ, વિજ્ઞાન, પર્યાવરણ, અર્થતંત્ર અને રાજનીતિના ક્ષેત્રમાં તાજેતરના વિકાસ.

ટૂંકમાં, GPSC mains exam માં સફળતા મેળવવા માટે, gpsc class 1 & 2 syllabus in gujarati ના દરેક પાસાનો ઊંડાણપૂર્વક અભ્યાસ કરવો અને નિયમિત લેખન પ્રેક્ટિસ કરવી અનિવાર્ય છે. દરેક પેપરની માંગને સમજીને વ્યૂહરચના બનાવવાથી સફળતાની સંભાવના વધી જાય છે.

Official Syllabus PDF Download and Strategic Preparation Plan

The first and most critical step in any successful exam preparation journey is a thorough understanding of the official syllabus. For the GPSC Class 1 & 2 examination, the syllabus acts as the foundational blueprint, outlining the scope of knowledge required for both the Preliminary and Main examinations. This section provides a clear, step-by-step guide to secure the official PDF and outlines a robust preparation strategy based on its structure.

Step-by-Step Guide for GPSC Class 1 & 2 Syllabus PDF Download in Gujarati

To ensure you are working with the most accurate and up-to-date information, it is imperative to download the syllabus directly from the official source. Unofficial versions may be outdated or incomplete, leading to misdirected efforts. Follow these steps for the official gpsc class 1 & 2 syllabus pdf download in gujarati:

Visit the Official GPSC Website: Open your web browser and navigate to the official portal of the Gujarat Public Service Commission: https://gpsc.gujarat.gov.in.
Locate the 'Syllabus' or 'Examination' Section: On the homepage, look for a menu or link titled "Syllabus," "Examination," or sometimes "Advertisement/Recruitment." The exact location can change with website updates, but these are the most common sections.
Find the Relevant Examination: The GPSC conducts numerous exams. You need to find the link specifically for the "Gujarat Administrative Service, Class-1, Gujarat Civil Services, Class-1 & Class-2 & Gujarat Municipal Chief Officer Service, Class-2." It is often listed under "Combined Competitive Examination (CCE)."
Identify the Correct Syllabus Document: Once you click on the relevant exam, you will likely see several documents, including the advertisement, rules, and the syllabus. Look for a file clearly labeled "Syllabus" or "Detailed Syllabus." The commission often provides the official pdf in both English and Gujarati.
Download and Save: Click on the link to open the PDF. Verify that it is the comprehensive syllabus covering both Prelims and Mains. Proceed to download syllabus and save a copy on your device for easy access. It is advisable to also print a physical copy for frequent reference during your study sessions.

Crafting a Winning Preparation Strategy from the Syllabus

Once you have the syllabus, the next phase is to deconstruct it to build an effective study plan. A haphazard approach will not yield results; a structured preparation strategy is key to covering the vast syllabus efficiently.

1. Integrated Prelims-cum-Mains Approach

A common mistake is to prepare for Prelims first and only then think about Mains. The syllabus, however, shows a significant overlap in subjects like History, Geography, Polity, and Economy. Your exam preparation should be integrated. While studying a topic like the Indian National Movement, cover it from both objective (Prelims) and descriptive (Mains) perspectives simultaneously. This saves time and builds a deeper understanding.

2. Subject Prioritization

Analyze the syllabus to identify high-yield areas. While all subjects are important, some carry more weight or have a higher cost-benefit ratio.

Core Foundation (High Priority): History of India and Gujarat, Culture, Indian Polity and Constitution, Indian Economy, and Geography. These form the backbone of both Prelims and Mains GS papers.
Scoring Subjects (Mains): The Essay paper, Ethics (GS-II), and Public Administration (GS-II) are crucial for a high rank. Dedicate specific time for answer writing practice in these areas.
Dynamic Section: Current Affairs is vital for all stages. Develop a daily habit of reading newspapers (e.g., The Hindu, Indian Express) and a monthly current affairs magazine.
Qualifying Papers: Do not neglect the Gujarati and English language papers in the Mains. Consistent practice is needed to clear the qualifying threshold comfortably.

3. A Sample 6-Month Study Plan Framework

A long-term plan provides direction and ensures timely completion of the syllabus. The following bar chart illustrates a sample allocation of focus over a six-month period, which can be adapted to individual needs. The strategy begins with a focus on core concepts and gradually shifts towards revision and intensive mock testing as the exam approaches.

[DIAGRAM] { "type": "plotly", "data": [ {"y": ["Month 1-2", "Month 3-4", "Month 5", "Month 6"], "x": [50, 40, 20, 10], "name": "Core Subjects (History, Geo, Polity, Econ)", "type": "bar", "orientation": "h"}, {"y": ["Month 1-2", "Month 3-4", "Month 5", "Month 6"], "x": [20, 30, 20, 10], "name": "Mains Focus (Ethics, Pub Ad, Essay)", "type": "bar", "orientation": "h"}, {"y": ["Month 1-2", "Month 3-4", "Month 5", "Month 6"], "x": [20, 20, 30, 20], "name": "Current Affairs & Science/Tech", "type": "bar", "orientation": "h"}, {"y": ["Month 1-2", "Month 3-4", "Month 5", "Month 6"], "x": [10, 10, 30, 60], "name": "Revision & Mock Tests", "type": "bar", "orientation": "h"} ], "layout": { "title": {"text": "Sample 6-Month GPSC Preparation Strategy: Focus Allocation"}, "xaxis": {"title": "Percentage of Study Time Allocation (%)"}, "yaxis": {"title": "Preparation Phase"}, "barmode": "stack", "legend": {"orientation": "h", "y": -0.3} } } [DIAGRAM]

Interpreting the Plan:

Months 1-2: Build a strong foundation. Dedicate 50% of your time to understanding the core static subjects. Begin answer writing for Mains-related topics.
Months 3-4: Continue with core subjects while increasing focus on Mains-exclusive topics like Ethics and Public Administration. Integrate current affairs with static portions.
Month 5: Shift focus towards Prelims-oriented topics. Increase time for revising all subjects and solving topic-wise MCQs.
Month 6: This month should be dominated by revision and mock tests. Dedicate at least 60% of your time to taking full-length Prelims and Mains tests and analyzing your performance to identify and rectify weak areas.

By systematically following the official syllabus and implementing a structured preparation strategy, you can navigate the complexities of the GPSC Class 1 & 2 exam with confidence and precision.

.highlighted-text { background-color: #ffeb3b; padding: 2px 0; } undefined 2:15 કલાકે, ઘડિયાળનો મિનિટ કાંટો અને કલાક કાંટો કેટલો ખૂણોં બનાવશે ?

Section-1

2:15 કલાકે, ઘડિયાળનો મિનિટ કાંટો અને કલાક કાંટો કેટલો ખૂણોં બનાવશે ?